CZAS NA HERBATĘ

Herbata to jeden z najpopularniejszych napojów na świecie, zaraz po wodzie. Pijemy ją o poranku, w trakcie pracy, a także wieczorem, kiedy chcemy się zrelaksować. Ale herbata to nie tylko smak i przyjemność, to także skarbnica właściwości zdrowotnych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej, jak różne rodzaje herbaty wpływają na nasze zdrowie i jakie korzyści mogą przynieść regularne picie tego napoju.

Właściwości zdrowotne herbaty

Herbata, będąc bogatym źródłem polifenoli, dostarcza organizmowi naturalnych związków chemicznych, które odgrywają kluczową rolę w ochronie zdrowia. Polifenole to grupa antyoksydantów, które są niezwykle skuteczne w neutralizowaniu wolnych rodników. Wolne rodniki to niestabilne cząsteczki, które mogą uszkadzać komórki, białka i DNA, przyczyniając się do starzenia się organizmu oraz rozwoju wielu chorób, w tym nowotworów i chorób sercowo-naczyniowych.

Jak działają antyoksydanty w herbacie?

Antyoksydanty obecne w herbacie, takie jak katechiny (zwłaszcza EGCG - galusan epigallokatechiny), teaflawiny i tearubiginy, skutecznie przeciwdziałają szkodliwym efektom działania wolnych rodników, zmniejszając stres oksydacyjny w komórkach. Zmniejszenie stresu oksydacyjnego pomaga chronić komórki przed uszkodzeniami, co jest kluczowe dla zachowania zdrowia i opóźnienia procesów starzenia. Regularne spożywanie herbaty, zwłaszcza zielonej, może przyczyniać się do obniżenia ryzyka wystąpienia chorób przewlekłych, takich jak miażdżyca, dzięki zdolności polifenoli do hamowania oksydacji cholesterolu LDL (złego cholesterolu).

Wpływ herbaty na zdrowie serca

Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym, herbata może wspomagać zdrowie serca na kilka sposobów. Po pierwsze, polifenole mogą obniżać poziom cholesterolu LDL, co jest istotne w zapobieganiu gromadzenia się płytki miażdżycowej w tętnicach. Po drugie, regularne spożywanie herbaty może poprawiać funkcję śródbłonka – warstwy komórek wyścielających naczynia krwionośne, co pomaga w utrzymaniu elastyczności naczyń i prawidłowego przepływu krwi. Badania sugerują, że osoby pijące herbatę regularnie mogą mieć niższe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar mózgu.Kofeina i L-teanina — idealne połączenie dla umysłu

Herbata zawiera również kofeinę, ale w mniejszej ilości niż kawa. Taka ilość kofeiny może pomagać w poprawie koncentracji i czujności bez powodowania nadmiernego pobudzenia i nerwowości, które często towarzyszą spożyciu większej ilości kofeiny z kawy. Kofeina w herbacie stymuluje ośrodkowy układ nerwowy, poprawiając uwagę i czas reakcji, co jest szczególnie korzystne w sytuacjach wymagających skupienia.

Oprócz kofeiny, herbata zawiera także unikalny aminokwas – L-teaninę. L-teanina wpływa na aktywność fal mózgowych, promując stan relaksu bez uczucia senności. Działa ona synergistycznie z kofeiną, co oznacza, że pomaga zredukować potencjalne negatywne skutki kofeiny, takie jak niepokój czy wzrost ciśnienia krwi, jednocześnie wzmacniając pozytywne efekty, takie jak poprawa koncentracji i funkcji kognitywnych. Dzięki temu połączeniu herbata jest idealnym napojem do picia w ciągu dnia, kiedy potrzebujemy zarówno relaksu, jak i jasnego umysłu.

Rodzaje herbaty i ich wpływ na zdrowie człowieka

Każdy rodzaj herbaty wyróżnia się swoimi unikalnymi właściwościami zdrowotnymi i smakiem, co jest bezpośrednio związane z różnicami w procesie produkcji oraz zawartością składników aktywnych. Procesy te, takie jak utlenianie, fermentacja, suszenie czy parzenie, wpływają na finalny profil chemiczny herbaty, co decyduje o jej działaniu na zdrowie.

• Zielona herbata

Jest to przykład herbaty minimalnie przetwarzanej. Liście zielonej herbaty są szybko poddawane parowaniu lub prażeniu tuż po zebraniu, co zapobiega ich utlenianiu. Dzięki temu procesowi zielona herbata zachowuje wysoką zawartość katechin, szczególnie galusanu epigallokatechiny (EGCG), który jest silnym antyoksydantem. Te związki chemiczne są znane z ich zdolności do neutralizowania wolnych rodników, co przyczynia się do ochrony komórek przed uszkodzeniami i zapobiega rozwojowi niektórych chorób, takich jak nowotwory czy chorób sercowo-naczyniowych. 

• Czarna herbata

Herbata ta w przeciwieństwie do zielonej, przechodzi pełny proces fermentacji, który prowadzi do utleniania liści. Podczas tego procesu katechiny przekształcają się w teaflawiny i tearubiginy, które nadają czarnej herbacie jej charakterystyczny ciemny kolor i mocniejszy smak. Teaflawiny i tearubiginy mają silne właściwości przeciwutleniające, chociaż różnią się od tych występujących w zielonej herbacie. Czarna herbata może korzystnie wpływać na zdrowie serca, obniżając ciśnienie krwi i poziom cholesterolu, a także poprawiać funkcje naczyń krwionośnych. Ponadto, jej zdolność do hamowania rozwoju bakterii w jamie ustnej może wspierać zdrowie zębów i dziąseł.

• Herbata biała

Jest to najmniej przetworzoną z wszystkich rodzajów herbat, ponieważ jest zbierana z młodych pąków i liści, które są jedynie suszone na słońcu. Dzięki minimalnej obróbce biała herbata zachowuje wysoką zawartość polifenoli, takich jak katechiny, które są bardzo skuteczne w neutralizowaniu wolnych rodników. Ze względu na delikatny smak i łagodny charakter, biała herbata jest często wybierana przez osoby ceniące subtelne doznania smakowe, a jednocześnie poszukujące napoju bogatego w antyoksydanty, które mogą wspierać zdrowie skóry i mieć działanie przeciwnowotworowe.

• Herbata oolong

To herbata półfermentowana, co oznacza, że przechodzi proces fermentacji, ale nie tak długi jak czarna herbata. Dzięki temu herbata oolong łączy w sobie cechy zarówno zielonej, jak i czarnej herbaty. Ma bogaty, złożony smak i aromat, a także korzystne właściwości zdrowotne. Oolong zawiera zarówno katechiny, jak i teaflawiny, co sprawia, że ma zróżnicowane działanie na organizm. Może wspomagać metabolizm i pomagać w spalaniu tłuszczu, co czyni ją popularnym wyborem wśród osób dbających o wagę, a także przyczynia się do poprawy zdrowia serca i redukcji poziomu cholesterolu.

• Herbata czerwona (pu-erh)

Jest jedynym rodzajem herbaty, który przechodzi przez proces fermentacji mikrobiologicznej. Fermentacja ta nadaje herbacie pu-erh jej charakterystyczny ziemisty smak oraz ciemny kolor. Proces fermentacji wpływa na skład chemiczny herbaty, wzbogacając ją o związki bioaktywne, które mogą wspierać zdrowie układu pokarmowego. Herbata pu-erh jest często polecana jako środek wspomagający trawienie, a także może pomagać w obniżaniu poziomu cholesterolu i regulacji poziomu cukru we krwi, co czyni ją cennym dodatkiem do diety dla osób dbających o zdrowie metaboliczne.


Herbata to znacznie więcej niż tylko ciepły napój na chłodne dni. Jest to wszechstronny eliksir zdrowia, który oferuje wiele korzyści dla naszego organizmu. Od zielonej herbaty, która wspiera metabolizm i zdrowie serca, przez czarną herbatę poprawiającą funkcje naczyń krwionośnych i dbającą o zdrowie jamy ustnej, po białą herbatę, która działa przeciwrakowo i korzystnie wpływa na skórę, oraz herbatę pu-erh wspomagającą trawienie i metabolizm – każda herbata ma coś unikalnego do zaoferowania.

Regularne spożywanie herbaty może być prostym sposobem na poprawę ogólnego samopoczucia i zdrowia. Bez względu na to, czy szukasz wsparcia dla serca, zdrowia skóry, trawienia, czy po prostu pragniesz chwili relaksu i koncentracji, istnieje herbata idealna dla Ciebie. Wybierając herbatę, nie tylko delektujesz się jej smakiem i aromatem, ale także inwestujesz w swoje zdrowie. Dlatego warto uczynić z picia herbaty codzienny rytuał, który nie tylko umili dzień, ale również będzie wspierał Twoje zdrowie na dłuższą metę. Czas na herbatę to czas na zdrowie!


Jeśli szukasz dietetyka, który pomoże Ci przy chorobach serca, koniecznie sprawdź tutaj.